Câu hỏi: Kính chào Luật sư, ba mẹ tôi muốn cho tôi một căn nhà nho nhỏ ở khu đô thị Sala quận 2 để động viên tôi lấy chồng, ở tuổi 32 tôi vẫn độc thân vui tính, tới thời điểm hiện tại không có bất kỳ lo nghĩ gì ngoài một việc rất cần sự tư vấn của Luật sư. Đó là, nếu ba mẹ tôi cho đất thì có cần công chứng hợp đồng tặng cho tài sản hay không? Và nếu có thì thủ tục công chứng hợp đồng tặng cho tài sản cụ thể như thế nào và tôi có thể công chứng hợp đồng tặng cho tài sản ở đâu? Cảm ơn Luật sư.
Trả lời: Cảm ơn Quý khách hàng đã tin tưởng và đặt câu hỏi về cho Luật sư Thông. Liên quan đến vấn đề công chứng hợp đồng tặng cho tài sản mà bạn đang thắc mắc, Luật sư Thông xin đưa ra một số phản hồi như sau:
Mục lục
Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?
Căn cứ tại Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.”
Theo đó, việc tặng cho tài sản được thực hiện thông qua hợp đồng tặng cho tài sản giữa các bên. Đây là một loại hợp đồng thông dụng, có đặc điểm riêng biệt so với những loại hợp đồng thông dụng khác. Dù sau khi các bên đã thỏa thuận về việc tặng cho mà chưa chuyển giao tài sản cũng sẽ không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên.
Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản có bắt buộc không?
Việc có bắt buộc công chứng hợp đồng tặng cho tài sản để làm phát sinh hiệu lực hay không sẽ phụ thuộc vào loại tài sản được tặng cho. Đối với từng loại tài sản sẽ có quy định về việc công chứng hợp đồng tặng cho tài sản khác nhau, cụ thể:
- Tài sản tặng cho là động sản: không yêu cầu việc công chứng hợp đồng tặng cho tài sản. Tuy nhiên, đối với động sản là xe máy, ô tô thì để chuyển quyền sở hữu xe cần phải có xác nhận công chứng hoặc chứng thực theo quy định tại Khoản 2 Điều 8 Thông tư 58/2020/TT-BCA.
- Tài sản tặng cho là bất động sản (nhà ở, đất đai, công trình xây dựng gắn liền với đất): bắt buộc phải lập thành văn bản có công chứng, chứng thực theo đúng quy định của pháp luật.
Trong trường hợp của bạn, ba mẹ bạn có mong muốn tặng cho quyền sử dụng đất (tài sản tặng cho là bất động sản). Căn cứ Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định tặng cho bất động sản như sau:
“1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.
2. Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.”
Thêm vào đó tại khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013 cũng yêu cầu hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất bắt buộc phải công chứng.
Như vậy, khi ba mẹ bạn tặng cho bạn quyền sử dụng đất thì thủ tục công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là bắt buộc.
Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký.
Quy trình thủ tục công chứng
Quy trình thủ tục công chứng hợp đồng tặng cho tài sản được thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ
Người yêu cầu sẽ chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gồm các loại giấy tờ như sau:
- Phiếu yêu cầu công chứng: có liệt kê các thông tin như họ tên, địa chỉ của người nộp, nội dung công chứng hợp đồng, danh mục giấy tờ có liên quan;
- Dự thảo hợp đồng tặng cho tài sản cụ thể;
- Bản sao CCCD/hộ chiếu còn giá trị sử dụng hoặc Giấy xác nhận cư trú hoặc Thông báo số định danh cá nhân người yêu cầu;
- Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (nếu có);
- Các giấy tờ có liên quan (nếu có).
Bước 2: Kiểm tra và thụ lý hồ sơ
Công chứng viên kiểm tra giấy tờ trong hồ sơ. Nếu hồ sơ yêu cầu công chứng đầy đủ và hợp lệ thì sẽ được thụ lý.
Bước 3: Hướng dẫn các quy định có liên quan
Sau khi hồ sơ được thụ lý, công chứng viên hướng dẫn người yêu cầu một số thông tin về quy định của thủ tục công chứng, thực hiện hợp đồng tặng cho, quyền và nghĩa vụ cũng như ý nghĩa, hậu quả pháp lý của người yêu cầu khi tham gia hợp đồng tặng cho này.
Bước 4: Làm rõ các vấn đề còn vướng mắc nếu có
Trường hợp Công chứng viên phát hiện có căn cứ cho rằng hồ sơ còn một số vấn đề chưa rõ hay có các dấu hiệu không đáp ứng điều kiện công chứng thì có quyền yêu cầu người nộp làm rõ hoặc đề nghị xác minh, giám định. Nếu không tuân thủ thì có quyền từ chối công chứng.
Bước 5: Kiểm tra dự thảo hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng viên kiểm tra dự thảo hợp đồng tặng cho tài sản có đảm bảo phù hợp với các quy định của pháp luật, đạo đức và yêu cầu các điều chỉnh phù hợp nếu cần thiết.
Bước 6: Ký và xuất trình bản chính giấy tờ
Ở bước này, người yêu cầu sẽ đọc lại dự thảo hợp đồng. Nếu đồng ý thì tiến hành ký xác nhận. Đồng thời xuất trình bản chính các giấy tờ cho Công chứng viên.
Sau khi đã đối chiếu thì Công chứng viên ghi lời chứng và ký vào từng trang của hợp đồng được công chứng.
Công chứng hợp đồng tặng cho tài sản ở đâu?
Điều 44 Luật Công chứng 2014 quy định về địa điểm công chứng như sau:
“Địa điểm công chứng
- Việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
- Việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.”
Theo đó, việc công chứng hợp đồng tặng cho tài sản là bất động sản được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trừ một số trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.
Như vậy, đối với trường hợp của bạn, có thể công chứng trực tiếp tại Văn phòng công chứng hoặc có thể thực hiện công chứng hợp đồng ngoài văn phòng, trụ sở chính của tổ chức hành nghề công chứng nếu thuộc một trong các trường hợp nêu trên.
Trên đây là bài phân tích của Luật sư Thông phản hồi cho các thắc mắc của bạn, hi vọng có thể giúp ích cho bạn trong quá trình thực hiện thủ tục. Nếu có bất kỳ thắc mắc liên quan đến pháp lý, hãy liên hệ Luật sư qua thông tin sau để được hỗ trợ:
- Tư vấn qua điện thoại: 0982645619
- Tư vấn qua email: thongnguyen.legal@gmail.com
- Tư vấn trực tiếp tại Văn phòng: A11 KTTTDTT số 248 đường Trần Hưng Đạo, Đông Hòa, Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
Kết nối MXH