• 0982645619
  • thongnguyen.legal@gmail.com
  • 22 Đường E, phường Dĩ An, Thành phố Dĩ An, Bình Dương

Tranh chấp về quyền nuôi con, chia tài sản chung, tài sản riêng, nghĩa vụ trả nợ luôn là những loại tranh chấp phổ biến khi hai vợ chồng quyết định ly hôn tại Tòa án. Bài viết dưới đây Luật sư Thông giải đáp một số quy định cụ thể liên quan tới Quyền nuôi con sau khi ly hôn.

Phân tích quyền nuôi con sau ly hôn

Khi ly hôn vợ chồng vẫn có nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

Quyền nuôi con sau khi ly hôn được xác định như sau

Vợ chồng có thể thỏa thuận với nhau để vợ hoặc chồng là người trực tiếp nuôi dạy, chăm sóc con và người kia có nghĩa vụ cấp dưỡng. Nếu con từ 7 tuổi đến dưới 18 tuổi Tòa án sẽ triệu tập để lấy lời khai về nguyện vọng sống với bố hoặc mẹ.

Trường hợp vợ chồng không thỏa thuận được với nhau về người trực tiếp nuôi con thì có thể yêu cầu Tòa án quyết định người được trực tiếp nuôi con dựa trên những nguyên tắc cơ bản sau:

  • Nếu con dưới 36 tháng tuổi được đưa cho người mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
  • Nếu con trên 3 tuổi thì quyền nuôi con của cha, mẹ là như nhau. Tòa án sẽ căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con và phải xem xét đến nguyện vọng của con muốn được sống trực tiếp với ai để quyết định việc trao quyền nuôi con cho vợ hoặc chồng.

Theo quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con sau khi ly hôn như sau:

“Điều 81: Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng giáo dục con sau ly hôn:

  1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có khả năng lao động để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
  2. Vợ chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi dưỡng con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con, trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con, nếu con từ đủ 7 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
  3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”.
Nếu con từ 7 tuổi đến dưới 18 tuổi Tòa án sẽ triệu tập để lấy lời khai về nguyện vọng sống với bố hoặc mẹ.
Nếu con từ 7 tuổi đến dưới 18 tuổi Tòa án sẽ triệu tập để lấy lời khai về nguyện vọng sống với bố hoặc mẹ.

Khi ly hôn ai được nuôi con? Có thay đổi được hay không?

Theo quy định tại Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn thì điều kiện đầu tiên thay đổi người nuôi con trực tiếp sau ly hôn là: Cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này có yêu cầu Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con dựa trên:

Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con. Đây là trường hợp đơn giản nhất và dễ giải quyết nhất, nên nếu cha mẹ muốn thay đổi quyền nuôi con trực tiếp thì nên thỏa thuận trước với vợ cũ/chồng cũ về vấn đề này.

Người trực tiếp nuôi con không đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Trong trường hợp này người đưa ra yêu cầu phải chứng minh được người đang trực tiếp nuôi dưỡng con không đủ điều kiện trực tiếp trông nom, nuôi dưỡng, giáo dục con. Các điều kiện này hiện nay không được Luật cụ thể nhưng trong thực tiễn giải quyết vấn đề nên chú ý đến các yếu tố sau:

Điều kiện về kinh tế: Bố mẹ đang trực tiếp nuôi con không có đủ điều kiện kinh tế để nuôi dưỡng con. Thu nhập quá thấp so với mức bình quân hoặc thất nghiệp;

Điều kiện về sức khỏe: Bố mẹ mắc những bệnh hiểm nghèo hoặc những bệnh truyền nhiễm không đủ sức khỏe để chăm sóc cho con;

Điều kiện về thời gian, môi trường giáo dục con: Ví dụ người hiện tại đang trực tiếp nuôi dưỡng con không có đủ điều kiện chăm sóc con như: Thường xuyên phải đi công tác, đi đêm về hôm hay môi trường sống ồn ào, hay nhậu nhẹt ảnh hưởng đến cuộc sống và quá trình học tập của con…

Bố mẹ vi phạm nghiêm trọng trong việc nuôi dưỡng giáo dục con: Như không trực tiếp chăm sóc, giáo dục con, bạo hành con…

Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con
Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con

Hướng dẫn giành quyền nuôi con sau khi ly hôn

Thông thường khi ly hôn vấn đề quyền nuôi con không phải dễ dàng thỏa thuận được. Chính vì vậy có rất nhiều người thắc mắc làm sao họ có thể giành quyền nuôi con.

Nếu muốn giành quyền nuôi con, bạn phải chứng minh mình có điều kiện nuôi con tốt hơn chồng hoặc vợ của mình. Những điều kiện cần chứng minh là về vật chất và tinh thần cụ thể như dưới đây:

Phải chứng minh được mình có đủ điều kiện về vật chất, kinh tế như

– Thu nhập thực tế;

– Công việc ổn định;

– Có chỗ ở ổn định.

Theo đó bạn phải có điều kiện về tài chính hơn so với chồng/vợ, mức thu nhập, nơi cư trú của bạn phải đủ để đảm bảo điều kiện về nuôi dưỡng, học tập và vui chơi cho con.

Để chứng minh được vấn đề này bạn cần cung cấp cho Tòa án những giấy tờ như:

– Hợp đồng lao động;

– Bảng lương;

– Giấy tờ chứng minh về quyền sở hữu đất;

– Sở hữu nhà.

Điều kiện về tinh thần như

– Thời gian chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con;

– Tình cảm dành cho con từ trước đến nay;

– Điều kiện cho con vui chơi giải trí;

– Nhân cách đạo đức của cha mẹ.

Tòa án không chỉ xét dựa vào yếu tố kinh tế, mà sẽ xét điều kiện nuôi con của người vợ hoặc chồng về mặt tinh thần, thời gian, sức khỏe. Bởi sau khi ly hôn bên nào không nuôi dưỡng con thì có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

Theo đó nếu bạn muốn giành quyền nuôi con thì bạn phải chứng minh được mình có đủ điều kiện về kinh tế, vật chất cũng như điều kiện về tinh thần tốt hơn bên đang trực tiếp nuôi dưỡng con và chứng minh chồng/vợ bạn không có đủ điều kiện nuôi dưỡng con.

Luật sư giải quyết quyền nuôi con khi ly hôn

Nếu bạn chưa có đủ thông tin cũng như kiến thức để giành quyền nuôi con sau khi ly hôn thì việc tìm kiếm Luật sư hỗ trợ giải quyết là một biện pháp tốt nhất. Những vướng mắc về quyền lợi nuôi con sau ly hôn sẽ được giải đáp, tư vấn một cách chính xác và đầy đủ nhất. Bên cạnh đó, những thủ tục  hành chính liên quan đến hôn nhân gia đình cùng nhiều vấn đề khác sẽ được hướng dẫn cụ thể và chính xác.

  • Tư vấn về quyền, nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cũng như giáo dục con sau ly hôn;
  • Luật sư đưa ra những khuyến nghị về việc thỏa thuận giữa vợ chồng người trực tiếp nuôi con và quyền, nghĩa vụ của các bên đối với con sau khi ly hôn;
  • Luật sư đưa ra lời khuyên đối với trường hợp hai bên không tự thỏa thuận được;
  • Tư vấn cho người không trực tiếp nuôi dưỡng con về vấn đề thăm nom, cấp dưỡng cho con;
  • Luật sư tư vấn các vấn đề khác có liên quan;
  • Đồng thời những quy định của pháp luật về việc cấp dưỡng, mức cấp dưỡng và thời gian cấp dưỡng cũng được tư vấn chi tiết cho bạn.

Một số câu hỏi liên quan

Vi phạm quy định về quyền nuôi con bị phạt thế nào?

Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 57 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nếu từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn, người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 05 đến 10 triệu đồng. Đồng thời sẽ bị yêu cầu cấp dưỡng theo quy định.

Bên cạnh đó khi đã có quyết định, bản án của Tòa án yêu cầu cha mẹ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con nhưng không thực hiện theo quy định mặc dù có đủ điều kiện và đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế thì có thể bị phạt tối đa 05 năm tù giam theo quy định tại Điều 380 Bộ luật Hình sự 2015.

Ngoài ra, nếu trốn tránh hoặc từ chối nghĩa vụ cấp dưỡng của cha mẹ khiến người con lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng sức khỏe thì có thể phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm theo quy định tại Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015.

Trường hợp nào người bố được nuôi con dưới 36 tháng tuổi?

Cụ thể, trong các trường hợp sau, Tòa án sẽ quyết định người bố là người trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi sau ly hôn:

Bố và mẹ thỏa thuận bố là người nuôi con và thỏa thuận này phù hợp với lợi ích của con. Quan hệ hôn nhân gia đình cũng là một quan hệ pháp luật dân sư khi giải quyết ly hôn, Tòa án tôn trọng thỏa thuận của các đương sự. Do đó, nếu vợ chồng đã thỏa thuận rõ bố là người nuôi con dưới 36 tháng tuổi sau ly hôn và thỏa thuận này phù hợp với lợi ích của con Tòa án sẽ ghi nhận điều này;

Mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con dưới 36 tháng tuổi. Mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con là mẹ không đáp ứng đủ một hoặc cả hai điều kiện sau:

  • Điều kiện về vật chất bao gồm: thu nhập, tài sản, chỗ ở của mẹ không đáp dứng được nhu cầu tối thiểu về ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập… của con;
  • Điều kiện về tinh thần bao gồm: thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm dành cho con từ trước tới nay, điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn của mẹ.

Mức cấp dưỡng cho con sau ly hôn quy định như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, mức cấp dưỡng có thể được thỏa thuận giữa người có nghĩa vụ cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó. Tức là người không trực tiếp nuôi con có thể thỏa thuận mức cấp dưỡng với con hoặc với người đang trực tiếp nuôi con.

Cũng theo điều luật này, mức cấp dưỡng được xác định căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng, nếu các bên không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

Khi có lí do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được có thể yêu cầu Tòa án giải quyết.

Hiện nay chưa có văn bản nào quy định cụ thể về mức cấp dưỡng cho con sau ly hôn, nên để xác định mức cấp dưỡng cụ thể Tòa án thường dựa vào hóa đơn, chứng từ… liên quan đến chi phí hợp lý để nuôi dưỡng, chăm sóc con và thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con.

Thông tin liên hệ

Luật sư Nguyễn Sỹ Thông

0982645619 0982645619