Hiện nay, đất đai là tài sản quan trọng và có giá trị lớn nên việc tranh chấp đất đai là một trong những vấn đề thường xuyên xảy ra trong cuộc sống. Quy trình giải quyết tranh chấp đất khá phức tạp do có nhiều loại đất khác nhau và diễn ra tại nhiều mốc thời gian. Mặc dù “tranh chấp đất đai” là thuật ngữ phổ biến, tuy nhiên không phải ai cũng có thể hiểu đúng về vấn đề này. Vì vậy, hãy cùng Luật Sư Thông tìm hiểu về các trường hợp tranh chấp đất đai, quy trình giải quyết tranh chấp đất và các vấn đề khác liên quan, cũng như việc thuê luật sư tư vấn tranh chấp đất đai như thế nào nhé
Mục lục
- 1 Tranh chấp đất đai là gì
- 2 Các trường hợp cần thuê luật sư tư vấn tranh chấp đất đai
- 3 Khởi kiện tranh chấp đất đai cần chuẩn bị hồ sơ gì
- 4 Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh
- 5 Thuê luật sư tư vấn tranh chấp đất đai ở đâu
- 6 Những câu hỏi thường gặp khi thuê luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
Tranh chấp đất đai là gì
Theo khoản 24 điều 1 Luật đất đai 2013: “Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai”. Như vậy, ta có thể hiểu tranh chấp đất đai chính là tranh chấp quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất với các bên trong quan hệ đất đai. Đó là tranh chấp tài sản về việc: ai là người có quyền sử dụng đất hoặc tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,….
Trên thực tế, tranh chấp đất đai là loại bất đồng phổ biến và khó giải quyết nhất hiện nay. Các vụ việc liên quan đến tranh chấp đất đai chiếm phần lớn các vụ kiện tụng được đưa ra trước các tòa án Việt Nam. Tranh chấp đất đai là loại tranh chấp dân sự phát sinh khi một hoặc các bên cho rằng quyền và lợi ích của mình liên quan đến đất đai (bao gồm các hành vi mua bán, chuyển nhượng, thuê, tặng, biếu, thừa kế, ranh giới,…) đã bị vi phạm.
Các trường hợp cần thuê luật sư tư vấn tranh chấp đất đai
Để xác định tranh chấp đất đai thuộc loại tranh chấp nào, ngoài quy định của luật đất đai thì cần căn cứ vào các quy định của pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam nhằm xác định ai khởi kiện, ai kiện ai, kiện về vấn đề gì để xác định quan hệ pháp luật giữa các bên. Trên thực tế, có thể thấy các loại xung đột đất đai sau đây ở Việt Nam:
Tranh chấp về quyền sử dụng đất đai
Đây là tranh chấp về việc ai có quyền sử dụng hợp pháp đối với một mảnh đất. Tranh chấp có thể liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng, quyền thuê hoặc quyền cho thuê đất xảy ra khi một bên tự ý thay đổi hoặc do hai bên không xác định được quyền với nhau.
Các tranh chấp về quyền sử dụng đất đai có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Sự mâu thuẫn trong giấy tờ pháp lý của khu đất
- Tranh chấp giữa các chủ sở hữu đất đai về giới hạn ranh giới
- Các quy định pháp luật liên quan đến quyền sử dụng đất đai bị vi phạm
- Các tranh chấp liên quan đến quyền đòi lại tiền thuê đất
- Các tranh chấp về quyền sử dụng đất đai giữa chính phủ và người dân. Ví dụ như việc thu hồi đất đai cho mục đích công cộng.
Ta có thể thấy tranh chấp về quyền sử dụng thường xảy ra như:
- Về đất giáp ranh giữa họ hàng, hàng xóm liền kề nhau
- Tranh chấp liên quan đến địa giới hành chính giữa địa phương, thôn, xóm, làng
- Đòi lại đất đã cho mượn
- Đòi lại đất khai hoang
- Quyền sử dụng đất trong quan hệ thừa kế
- Quyền sử dụng đất trong quan hệ ly hôn
- Tranh chấp giữa đồng bào dân tộc với đồng bào xây dựng vùng kinh tế mới
Để giải quyết tranh chấp về quyền sử dụng đất đai, các bên có thể tham gia đàm phán hoặc giải quyết thông qua Tòa án. Quá trình giải quyết tranh chấp có thể khá phức tạp và kéo dài trong một khoảng thời gian dài tùy thuộc vào tình hình cụ thể của từng vụ tranh chấp. Vì vậy, nếu bạn đang vướng phải tranh chấp này thì việc thuê luật sư tư vấn tranh chấp đất đai là hành động thiết yếu giúp quá trình giải quyết đơn giản, nhanh chóng và tiết kiệm tiền bạc, thời gian hơn.
Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ trong quá trình sử dụng đất
Dạng tranh chấp này xảy ra khi các chủ thể phát sinh giao dịch dân sự về quyền sử dụng đất như mua bán, cho thuê, thuê, chuyển nhượng, tặng đất hoặc các hình thức giao dịch khác liên quan đến quyền sử dụng đất.
Thông thường có các loại tranh chấp sau:
- Tranh chấp trong quá trình thực hiện hợp đồng về chuyển nhượng, cho thuê, thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất;
- Tranh chấp về tiền đền bù giải phóng mặt khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.
- Tranh chấp về việc nộp thuế, phí sử dụng đất đai hoặc các khoản phí khác liên quan đến việc sử dụng đất đai.
Để giải quyết các tranh chấp về quyền và nghĩa vụ trong quá trình sử dụng đất đai, các bên có thể tham gia đàm phán hoặc giải quyết thông qua Tòa án. Quá trình giải quyết tranh chấp này cũng có thể kéo dài trong một khoảng thời gian dài và yêu cầu sự can thiệp của các cơ quan chức năng như tòa án hoặc cơ quan địa phương có thẩm quyền. Do đó, các bên cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý và luật sư tư vấn để giải quyết tranh chấp này một cách chính xác và hiệu quả.
Tranh chấp về mục đích sử dụng đất
Tranh chấp về mục đích sử dụng đất là dạng tranh chấp ít gặp hơn, những tranh chấp này xảy ra khi có sự bất đồng giữa các bên liên quan đến việc sử dụng đất đai không đúng mục đích.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tranh chấp mục đích sử dụng đất như:
- Quy hoạch đô thị và kế hoạch sử dụng đất không rõ ràng: Khi kế hoạch sử dụng đất không được quy định rõ ràng hoặc không tuân thủ quy hoạch đô thị, có thể dẫn đến tranh chấp về mục đích sử dụng đất.
- Mâu thuẫn giữa các bên liên quan: Khi các bên liên quan có quan điểm khác nhau hoặc thay đổi mục đích sử dụng đất, có thể dẫn đến tranh chấp.
- Cạnh tranh giữa mục đích sử dụng đất: Khi các mục đích sử dụng đất cạnh tranh với nhau. Ví dụ như khi một khu đất được đánh giá có tiềm năng phát triển kinh tế cao, có thể dẫn đến tranh chấp về mục đích sử dụng đất
Hầu hết những tranh chấp này đều có cơ sở để giải quyết vì Nhà nước trong quá trình giao đất cho người sử dụng đã xác định rõ mục đích sử dụng đất thông qua quy hoạch. Tranh chấp xảy ra là do người sử dụng đất đưa đất đai vào mục đích sử dụng không phù hợp. Đặc biệt, những mâu thuẫn phát sinh trong nhóm đất nông nghiệp như mâu thuẫn giữa đất trồng lúa với đất nuôi tôm, giữa cà phê với cao su, giữa đất hương hỏa với đất thổ cư…
Khởi kiện tranh chấp đất đai cần chuẩn bị hồ sơ gì
Để khởi kiện tranh cấp đất đai, người nộp đơn cần chuẩn bị những giầy tờ sau:
- Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai;
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng đất đai, bao gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (nếu có);
- Các tài liệu pháp lý, như hợp đồng mua bán, hợp đồng thuê, các giấy tờ pháp lý liên quan đến việc sử dụng đất đai của bên khởi kiện và bên bị kiện;
- Chứng minh nhân dân/ Căn cước công dân (Bản sao);
- Sổ hộ khẩu (Bản sao);
- Biên bản hòa giải tại UBND phường, xã;
- Các giấy tờ pháp lý liên quan khác.
Các giấy tờ cần chuẩn bị có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp tranh chấp cụ thể. Hồ sơ khởi kiện là căn cứ ban đầu để Tòa án xác định vụ việc có được thụ lý giải quyết hay không. Vì vậy, nếu quý khách đang có nhu cầu giải quyết tranh chấp đất đai hãy tham vấn luật sư hoặc đội ngũ tư vấn pháp lý để hỗ trợ cho quá trình chuẩn bị hồ sơ thật đầy đủ và chính xác. Tránh trường hợp bị trả đơn, hoặc yêu cầu bổ sung giấy tờ làm kéo dài thời gian giải quyết tranh chấp.
Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh
Theo Điều 89 Nghị định 43/2014/NĐ-CP thì thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh như sau:
– Người có đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai nộp đơn tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền.
– Chủ tịch UBND cấp có thẩm quyền giao trách nhiệm cơ quan tham mưu giải quyết.
– Cơ quan tham mưu có nhiệm vụ thẩm tra, xác minh vụ việc, tổ chức hòa giải giữa các bên tranh chấp, tổ chức cuộc họp các ban, ngành có liên quan để tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai (nếu cần thiết) và hoàn chỉnh hồ sơ trình Chủ tịch UBND cùng cấp ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai. Hồ sơ giải quyết tranh chấp đất đai bao gồm:
+ Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai;
+ Biên bản hòa giải không thành tại UBND cấp xã; biên bản làm việc với các bên tranh chấp và người có liên quan; biên bản kiểm tra hiện trạng đất tranh chấp; biên bản cuộc họp các ban, ngành có liên quan để tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai đối với trường hợp hòa giải không thành; biên bản hòa giải trong quá trình giải quyết tranh chấp;
+ Trích lục bản đồ, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ liên quan đến diện tích đất tranh chấp và các tài liệu làm chứng cứ, chứng minh trong quá trình giải quyết tranh chấp;
+ Báo cáo đề xuất và dự thảo quyết định giải quyết tranh chấp hoặc dự thảo quyết định công nhận hòa giải thành.
– Chủ tịch UBND cấp có thẩm quyền ban hành quyết định giải quyết tranh chấp hoặc quyết định công nhận hòa giải thành, gửi cho các bên tranh chấp, các tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ liên quan.
Thuê luật sư tư vấn tranh chấp đất đai ở đâu
Khi khách hàng đang gặp rắc rối về tranh chấp đất đai và cần thuê Luật sư tư vấn tranh chấp đất đai, khách hàng đừng ngần ngại liên hệ ngay với Luật sư Thông để được tư vấn và cung cấp dịch vụ.
Quy trình cung cấp dịch vụ tư vấn tranh chấp đất:
- Tiếp nhận yêu cầu: Tư vấn về quy trình giải quyết tranh chấp qua điện thoại, email hoặc trực tiếp;
- Đại diện cho khách hàng: làm việc với bên tranh chấp và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
- Hướng dẫn khách hàng: những chứng từ, giấy tờ để nộp hồ sơ tranh chấp đất đai tại Tòa án nhân dân;
- Soạn đơn: yêu cầu hòa giải, đơn khởi kiện tranh chấp đất đai cho khách hàng;
- Tham gia phiên tòa: với tư cách là người đại diện bảo vệ quyền và lợi ích cho khách hàng;
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về tranh chấp đất đai. Trường hợp quý khách cần tư vấn hoặc có bất kỳ thắc mắc liên quan, khách hàng hãy liên hệ Hotline 0982645619 để được hỗ trợ kịp thời.
Những câu hỏi thường gặp khi thuê luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai
1. Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận thì cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết?
- Tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân thì Chủ tịch UBND cấp huyện nơi có đất sẽ có thẩm quyền giải quyết vụ việc;
- Tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thì người khởi kiện cần nộp đơn tại UBND cấp tỉnh.
2. Các hình thức giải quyết tranh chấp đất đai khi không có sổ đỏ?
- Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền.
- Khởi kiện tại TAND có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Sổ đỏ không phải là cơ sở duy nhất để giải quyết tranh chấp. Vì vậy, khi không có sổ đỏ người khởi kiện cần chuẩn bị những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất của mình, như: giấy tờ hợp pháp về chuyển nhượng, thừa kế, cho tặng,… quyền sử dụng đất, cùng các giấy tờ có liên quan khác.
3. Các loại án phí trong vụ án dân sự?
- Án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án dân sự không có giá ngạch;
- Án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án dân sự có giá ngạch;
- Án phí dân sự phúc thẩm.
Để biết thêm thông tin chi tiết vui lòng liên hệ
- Tư vấn qua điện thoại: 0982645619
- Tư vấn qua email: thongnguyen.legal@gmail.com
- Tư vấn trực tiếp tại Văn phòng: A11 KTTTDTT số 248 đường Trần Hưng Đạo, Đông Hòa, Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
Kết nối MXH